Vücutta trombosit düşüklüğü neden olur?

Kanın pıhtılaşmasında kritik rol oynayan trombositlerin normal değerlerin altına düşmesi, tıpta trombositopeni olarak adlandırılır. Bu durum kemik iliğindeki üretim yetersizliğinden, trombositlerin hızlı yıkımına veya dalakta birikimine kadar çeşitli mekanizmalarla ortaya çıkabilir.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Trombosit Düşüklüğü (Trombositopeni) Nedir?

Trombositler (plateletler), kanın pıhtılaşmasında görev alan küçük kan hücreleridir. Normal trombosit sayısı genellikle 150.000-450.000/mm³ arasındadır. Bu değerin 150.000/mm³ altına düşmesi durumuna trombositopeni (trombosit düşüklüğü) denir. Trombositopeni, kanamaya eğilimi artıran ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilen bir durumdur.

Trombosit Düşüklüğünün Başlıca Nedenleri

Trombosit düşüklüğü temel olarak üç mekanizma ile ortaya çıkar: kemik iliğinde yetersiz üretim, trombositlerin aşırı yıkımı veya dalakta aşırı birikim (sekestrasyon). İşte bu mekanizmalara yol açan başlıca nedenler:

Kemik İliğinde Yetersiz Trombosit Üretimi

Trombositler kemik iliğinde üretilir. Bu süreci baskılayan veya engelleyen durumlar trombositopeniye neden olur.

Lösemi, lenfoma gibi kemik iliğini istila eden kanserler
Aplastik anemi (kemik iliğinin yeterli kan hücresi üretememesi)
Myelodisplastik sendromlar
Kemoterapi ve radyoterapi gibi kanser tedavileri
Bazı viral enfeksiyonlar (HIV, EBV, CMV, hepatit C)
Aşırı alkol tüketimi
Vitamin B12 veya folat eksikliği
Bazı ilaçlar (idrar söktürücüler, kloramfenikol gibi)
Kemik iliği yetmezliği
Trombositlerin Aşırı Yıkımı (Destrüksiyon)

Vücut normalden çok daha hızlı bir şekilde trombositleri yok eder. Bu durum genellikle otoimmün veya diğer hastalıklarla ilişkilidir.

İmmün Trombositopenik Purpura (ITP): Bağışıklık sisteminin kendi trombositlerine saldırması ve yok etmesi.
Trombotik Trombositopenik Purpura (TTP): Küçük kan damarlarında ani pıhtılaşmaların olması ve trombositlerin hızla tükenmesi.
Hemolitik Üremik Sendrom (HUS): Genellikle bir bakteriyel enfeksiyonu takiben gelişen böbrek yetmezliği ve trombositopeni.
Yapay kalp kapakçıkları, by-pass ameliyatları gibi mekanik tahripler.
Heparin gibi bazı ilaçlara bağlı gelişen trombositopeni (HIT).
Otoimmün hastalıklar (Sistemik Lupus Eritematozus - SLE, Romatoid Artrit).
Enfeksiyonlar (septisemi, dang humması gibi ciddi enfeksiyonlar).
Dalakta Aşırı Birikim (Sekestrasyon)

Dalak, trombositlerin depolandığı organdır. Dalak büyümesi (splenomegali) durumunda, normalden çok daha fazla trombosit dalakta hapsolur ve dolaşıma katılamaz.

Karaciğer sirozu ve portal hipertansiyon
Myelofibroz gibi kemik iliği hastalıkları
Bazı enfeksiyonlar (sıtma gibi)
Lenfoma veya lösemi
Gaucher hastalığı gibi metabolik hastalıklar
Diğer Nedenler
Gebelik: Gebeliğin geç dönemlerinde hafif bir trombositopeni görülebilir (Gestasyonel Trombositopeni).
Masif Kan Transfüzyonu: Çok miktarda kan nakli, mevcut trombositleri seyreltebilir.
Kalıtsal (Genetik) Bozukluklar: Wiskott-Aldrich sendromu, May-Hegglin anormalliği gibi nadir görülen durumlar.

Önemli Uyarı

Trombosit düşüklüğü hafif ve geçici olabileceği gibi, hayatı tehdit eden ciddi bir hastalığın belirtisi de olabilir. Nedeni belirlemek ve uygun tedaviyi almak için mutlaka bir doktora (genellikle bir hematolog - kan hastalıkları uzmanı) başvurulmalıdır. Kendi kendine teşhis koymak veya tedavi uygulamaktan kaçınılmalıdır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap